Obserwacje ptaków prowadzone są (z różną intensywnością w poszczególnych latach) od 1984 roku do chwili obecnej. Wyznaczono trzy stanowiska stacjonarne od południa i dwa od północy, które pozwalały na objęcie obserwacjami możliwie dużego terenu, oraz zapewniały optymalne warunki obserwacji od świtu do zmroku. Wyznaczono też dwie ścieżki przemarszu pozwalające przejść możliwie blisko torfowiska niskiego. Notowano wszystkie gatunki ptaków pojawiające się na terenie „Gubińskich Mokradeł” w ciągu wszystkich lat obserwacji. Podczas obserwacji posługiwano się lornetkami 7×50 i 10×40 oraz lunetą 30×70 i 60×70. W celu wykrycia chruścieli i sów zastosowano stymulację magnetofonową.
Teren badań leży na północ od miasta Gubina, zajmuje rozległe, płaskie obniżenie na krawędzi doliny Nysy Łużyckiej (51° 59′ N, 14° 44’E). Granicę badanego terenu stanowi od północy ciek Budoradzanka, od południa torowisko linii kolejowej (Gubin – Krosno Odrz), od wschodu oddział leśny nr 153A i 134, a od zachodu szosa asfaltowa drogi Gubin – Kosarzyn. Obszar ten o powierzchni około 200 ha obejmuje: torfowisko niskie, podmokłe łąki, suche łąki, nieużytki, zakrzewienia i zadrzewienia, cieki wodne oraz polne drogi.
Na trenie mokradeł i bezpośrednio otaczających je biotopów stwierdzono występowanie 152 gatunków ptaków, w tym ptaków lęgowych i prawdopodobnie lęgowych – 108 gatunków. Jak ważny jest to teren ornitologicznie niech świadczą fakty odnotowania tu 17 gatunki ptaków zagrożone wyginięciem „Polska czerwona księga zwierząt – kręgowce” Zbigniew Głowaciński PWRiL – Warszawa 2001. Podczas przelotów zatrzymują się tu licznie ptaki siewkowe (Charadeiiformes), blaszkodziobe (Anseriformes), żurawiowe (Gruiformes).
Status gatunku:
Kategoria zagrożenia według „Polskiej czerwonej księgi zwierząt”
Perkozy – Podicipedidae
Czaplowate – Ardeidae
BOCIANY – Ciconiidae
Kaczkowate – Anatidae
Jastrzębiowate – Accipitridae
Rybołowy – Pandionidae
Sokołowate – Falconidae
Głuszcowate – Tetraonidae
Kurowate – Phasianidae
Chruściele – Rallidae
Żurawie – Gruidae
Siewkowate – Charadriidae
Bekasowate – Scolopacidae
Mewy – Laridae
Rybitwy – Sternidae
Gołębie – columbidae
Kukułkowate – Cuculidae
Puszczykowate – Strigidae
Lelki – Caprimulgidae
Jerzyki – Apodidae
Zimorodki – Alcedinidae
Dudki – Upupidae
Dzięcioły – Picidae
Śpiewające – Oscines
Skowronki – Alaudidae
Jaskółki – Hirundinidae
Pliszkowate – Motacillidae
Strzyżyki – Troglodytidae
Jemiołuszki – Bombycillidae
Drozdowate – Turdidae
Pokrzewkowate – Sylvidae
Muchołówki – Muscicapidae
Raniuszki – Aegithalidae
Sikory – Paridae
Kowaliki – Sittidae
1. Kowalik (Sitta europaea) …………………………………………. L
Pełzacze – Certhiidae
Wilgi – Oriolidae
Dzierzby – Laniidae
1. Gąsiorek (Lanius collurio) ……………………………………… L 2. Srokosz (Lanius excubitor) …………………………………….. L
Krukowate – Corvidae
Szpaki – Sturnidae
Wróble – Passeridae
Łuszczaki – Fringillidae
Trznadlowate – Emberizidae
Lewandowski Julian
Tel. 508301988
W sumie podczas ponad 30 letnich obserwacji na terenie Gubińskich Mokradeł odnotowano 172 gatunków ptaków. Niektóre pojawiały się wyjątkowo, a później wycofały np. cietrzew – 1 obserwacja dorosłego samca, inne zasiedliły teren mokradeł np. kląskawka czy podróżniczek.
Na terenie rezerwatu znajdują się zbiorniki astatyczne, charakteryzujące się zmienny poziomu wód, co ma niebagatelny wpływ na przystępowanie ptaków wodnych i wodno błotnych do lęgów, stąd duża fluktuacja zarówno par przystępujących do lęgów jak i gatunków. Katastrofalny wpływ na poziom wody w zbiornikach miała tegoroczna (2018 r.) susza oraz wysokie temperatury, które przyspieszyły parowanie wód, wskutek czego zbiorniki praktycznie wyschły.
Opracowanie Julian Lewandowski
Lista Ptaków Gubińskich Mokradeł
Status gatunku w warunkach Gubińskich Mokradeł
L – lęgowy (gniazduje regularnie) – 86 gatunków
l – lęgowy gniazduje nieregularnie lub sporadycznie – 14
P – przelotny lub przelatujący (stacjonujący regularnie podczas wędrówek lub na zimowiskach) – 18
Z – zalatujący (pojawia się nieregularnie) – 23
z – zalatuje wyjątkowo (stwierdzony poniżej pięciu razy) – 31
Łabędź niemy Cygnus olor – L
Łabędź krzykliwy Cygnus cygnus – P
Bernikla białolica Branta leucopsis – z
Gęgawa Anser anser – L
Gęś zbożowa Anser fabalis – P
Gęś białoczelna Anser albifrons – P
Gągoł Bucephala clangula – L
Nurogęś Mergus merganser – l
Głowienka Aythya ferina – P
Czernica Aythya fuligula – P
Cyranka Anas querquedula – L
Płaskonos Anas clypeata – L
Krakwa Anas strepera – L
Świstun Anas penelope – P
Krzyżówka Anas platyrhynchos – L
Rożeniec Anas acuta – P
Cyraneczka Anas crecca – L
Przepiórka Coturnix coturnix – z
Bażant Phasianus colchicus – Z
Kuropatwa Perdix perdix – l
Cietrzew Tetrao tetrix – z
Perkozek Tachybaptus ruficollis – L
Perkoz rdzawoszyi Podiceps grisegena – l
Perkoz dwuczuby Podiceps cristatus – Z
Siniak Columba oenas – z
Grzywacz Columba palumbus – L
Turkawka Streptopelia turtur – L
Lelek Caprimulgus europaeus – l
Jerzyk Apus apus – Z
Kukułka Cuculus canorus – L
Wodnik Rallus aquaticus – L
Derkacz Crex crex – l
Kropiatka Porzana porzana – L
Zielonka Porzana parva – l
Kokoszka Gallinula chloropus – L
Łyska Fulica atra – L
Żuraw Grus grus – L
Sieweczka obrożna Charadrius hiaticula – z
Sieweczka rzeczna Charadrius dubius – L
Czajka Vanellus vanellus – L
Kulik wielki Numenius arquata – z
Biegus rdzawy Calidris canutus – z
Batalion Calidris pugnax – Z
Biegus mały Calidris temminckii – z
Biegus zmienny Calidris alpina – z
Słonka Scolopax rusticola – z
Kszyk Gallinago gallinago – L
Bekasik Lymnocryptes minimus – z
Brodziec piskliwy Actitis hypoleucos – z
Samotnik Tringa ochropus – L
Brodziec śniady Tringa erythropus – z
Kwokacz Tringa nebularia – Z
Krwawodziób Tringa totanus – L
Łęczak Tringa glareola – Z
Śmieszka Chroicocephalus ridibundus – Z
Mewa siwa Larus canus – z
Mewa srebrzysta Larus argentatus – z
Mewa białogłowa Larus cachinnans – z
Rybitwa rzeczna Sterna hirundo – Z
Rybitwa białowąsa Chlidonias hybrida – z
Rybitwa czarna Chlidonias niger – l
Rybitwa białoskrzydła Chlidonias leucopterus – z
Bocian czarny Ciconia nigra – P
Bocian biały Ciconia ciconia – P
Czapla siwa Ardea cinerea – P
Czapla biała Ardea alba – P
Kormoran Phalacrocorax carbo – P
Rybołów Pandion haliaetus – L
Trzmielojad Pernis apivorus – P
Błotniak stawowy Circus aeruginosus – L
Błotniak zbożowy Circus cyaneus – P
Błotniak łąkowy Circus pygargus – z
Krogulec Accipiter nisus – l
Jastrząb Accipiter gentilis – Z
Bielik Haliaeetus albicilla – P
Kania ruda Milvus milvus – P
Kania czarna Milvus migrans – P
Myszołów włochaty Buteo lagopus – Z
Myszołów Buteo buteo – L
Uszatka Asio otus – Z
Uszatka błotna Asio flammeus – z
Puszczyk Strix aluco – Z
Dudek Upupa epops – L
Krętogłów Jynx torquilla – L
Dzięcioł zielony Picus viridis – L
Dzięcioł czarny Dryocopus martius – L
Dzięcioł duży Dendrocopos major – L
Dzięcioł średni Dendrocopos medius – L
Dzięciołek Dendrocopos minor – L
Zimorodek Alcedo atthis – Z
Pustułka Falco tinnunculus – L
Drzemlik Falco columbarius – z
Kobuz Falco subbuteo – l
Sokół wędrowny Falco peregrinus – z
Wilga Oriolus oriolus – L
Gąsiorek Lanius collurio – L
Srokosz Lanius excubitor – L
Sójka Garrulus glandarius – L
Sroka Pica pica – Z
Kruk Corvus corax – L
Wrona siwa Corvus cornix – L
Sosnówka Periparus ater – L
Czubatka Lophophanes cristatus – L
Sikora uboga Poecile montanus – L
Modraszka Cyanistes caeruleus – L
Bogatka Parus major – L
Górniczek Eremophila alpestris – z
Lerka Lullula arborea – l
Skowronek Alauda arvensis – L
Dzierlatka Galerida cristata – z
Wąsatka Panurus biarmicus – L
Brzęczka Locustella luscinioides – L
Świerszczak Locustella naevia – L
Zaganiacz Hippolais icterina – L
Rokitniczka Acrocephalus schoenobaenus – L
Łozówka Acrocephalus palustris – L
Trzcinniczek Acrocephalus scirpaceus – L
Trzciniak Acrocephalus arundinaceus – L
Oknówka Delichon urbica – Z
Dymówka Hirundo rustica – Z
Brzegówka Riparia riparia – Z
Piecuszek Phylloscopus trochilus – L
Pierwiosnek Phylloscopus collybita – L
Raniuszek Aegithalos caudatus – L
Kapturka Sylvia atricapilla – L
Gajówka Sylvia borin – L
Piegża Sylvia curruca – L
Cierniówka Sylvia communis – L
Mysikrólik Regulus regulus – Z
Zniczek Regulus ignicapilla – z
Kowalik Sitta europaea – L
Pełzacz leśny Certhia familiaris – L
Strzyżyk Troglodytes troglodytes – L
Szpak Sturnus vulgaris – L
Muchołówka szara Muscicapa striata – L
Rudzik Erithacus rubecula – L
Słowik rdzawy Luscinia megarhynchos – L
Słowik szary Luscinia luscinia – l
Podróżniczek Luscinia svecica – L
Muchołówka żałobna Ficedula hypoleuca – L
Pleszka Phoenicurus phoenicurus – L
Kopciuszek Phoenicurus ochruros – Z
Pokląskwa Saxicola rubetra – L
Kląskawka Saxicola rubicola – L
Białorzytka Oenanthe oenanthe – l
Paszkot Turdus viscivorus – l
Śpiewak Turdus philomelos – L
Droździk Turdus iliacus – Z
Kos Turdus merula – L
Kwiczoł Turdus pilaris – L
Pokrzywnica Prunella modularis – z
Mazurek Passer montanus – Z
Świergotek drzewny Anthus trivialis – L
Świergotek łąkowy Anthus pratensis – L
Siwerniak Anthus spinoletta – z
Pliszka żółta Motacilla flava – L
Pliszka siwa Motacilla alba – L
Zięba Fringilla coelebs – L
Jer Fringilla montifringilla – Z
Grubodziób Coccothraustes coccothraustes – L
Dziwonia Erythrina erythrina – z
Gil Pyrrhula pyrrhula – Z
Dzwoniec Chloris chloris – L
Makolągwa Linaria cannabina – z
Rzepołuch Linaria flavirostris – z
Czeczotka Acanthis flammea – z
Szczygieł Carduelis carduelis – L
Kulczyk Serinus serinus – l
Czyż Spinus spinus – Z
Potrzeszcz Emberiza calandra – L
Trznadel Emberiza citrinella – L
Potrzos Emberiza schoeniclus – L